ماهنامه صبا
مروری بر کارنامه انیمیشن‌های سینمایی ایرانی طی دو دهه گذشته شده است که در ادامه مطالعه می‌کنید.
دنیای سراسر خیال و فانتزی انیمیشن، آن‌قدر جذاب است که نمی‌توان مخاطبان آن را محدود به یک گروه سنی خاص کرد. چه این‌که بخش عمده‌ای از انیمیشن‌های پرسروصدای این سال‌های کمپانی‌های بزرگی همچون دیزنی و پیکسار، مخاطبانی جدی در میان بزرگسالان داشته‌اند و خیلی از ما به بهانه بچه‌هایی که اطراف‌مان هستند، سعی می‌کنیم تازه‌ترین محصولات روز دنیا در این حوزه را از دست ندهیم.
از همین زاویه است که انیمیشن‌ها در میان تولیدات سینمایی، همواره مدعیانی جدی در گیشه بوده‌اند. همین روزها تازه‌ترین قسمت از سلسله انیمیشن‌های سینمایی «مینیون‌ها» در حال تسخیر گیشه سینماها در سراسر دنیا هستند و تاکنون رتبه سومین فیلم پرفروش سال را از آن خود کرده‌اند. در این شرایط درخشش «پسر دلفینی» در گیشه سینماهای ایران تبدیل به یک نقطه امید شده است. نقطه امیدی که پس از سال‌ها آزمون و خطا پیش روی ما روشن شده است؛ در این پرونده مروری بر کارنامه انیمیشن‌های سینمایی در اکران عمومی طی دو دهه گذشته داشته‌ایم.
خورشید مصر/ ۱۳۸۲/ بهروز یغماییان
* چقدر فروخت؟ ۱۴ میلیون تومان
* چند مخاطب داشت؟ ۲۹ هزار نفر
* درباره چه بود؟
همان‌طور که از نام انیمیشن مشخص است، این اثر روایتی کارتونی از دوران کودکی حضرت یوسف(ع) است. روایتی با تکنیک انیمیشن دو بعدی که به گفته کارگردانش ابتدا قرار بود اثری تلویزیونی باشد اما با حمایت مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی، تبدیل به یک روایت بلند سینمایی شد.
* کارگردانش در ادامه چه کرد؟
انیمیشن «خورشید مصر» در حالی تنها ۱۴میلیون تومان در گیشه فروش داشت که به گفته تهیه‌کننده‌اش در آن زمان نزدیک به ۳۰۰ میلیون تومان هزینه تولید آن شده بود. بهروز یغمائیان البته از این شکست چندان ناامید نشد و با پشتوانه نیروهای مستعد و جوانی که با او همراه شده بودند، دومین فیلم انیمیشن سینمایی خود با نام «جمشید و خورشید» را هم ساخت که البته اکرانی به‌شدت ناامیدکننده‌تر از «خورشید مصر» را تجربه کرد!
تهران ۱۵۰۰/ ۱۳۹۲/ بهرام عظیمی
* چقدر فروخت؟ ۱٫۵ میلیارد تومان
* چند مخاطب داشت؟ ۳۸۰ هزار نفر
* درباره چه بود؟
بهرام عظیمی در اوج درخشش کارهای کوتاهش در قالب آیتم‌های سیاساکتی، ایده جذابی به ذهنش رسید؛ تصور تهران در آینده دور، ایده محوری «تهران ۱۵۰۰» بود که در قالب داستانی کمدی به تصویر درآمد. اکبر آقا با بازی مهران مدیری پیرمردی ۱۶۰ساله و کاراکتر اصلی داستان بود. چهره‌های دیگری همچون هدیه تهرانی، بهرام رادان، گوهر خیراندیش، حبیب رضایی و مهتاب نصیرپور هم در این انیمیشن نقش‌آفرینی می‌کردند.
* کارگردانش در ادامه چه کرد؟
هر چند ۱٫۵ میلیارد تومان در سال ۹۲ فروش قابل قبولی بود اما با توجه به فهرست بلندبالای ستاره‌ها و مهم‌تر از آن قرار گرفتن فیلم در ترکیب اکران نوروزی، انتظارها از آن به‌مراتب بالاتر بود. شاید به دلیل همین نتیجه بهرام عظیمی هم دیگر سراغ کار بلند سینمایی نرفت و در حوزه انیمیشن‌های کوتاه متمرکز شد.
رستم و سهراب/ ۱۳۹۳/ کیانوش دالوند
* چقدر فروخت؟ ۱۶۹ میلیون تومان
* چند مخاطب داشت؟ ۵۰ هزار نفر
* درباره چه بود؟
«رستم قهرمان بزرگ ایران زمین، در پی یافتن اسب گمشده خود (رخش) به شهر سمنگان پا می‌گذارد و در نهایت دل در گرو عشق تهمینه، شاهزاده زیبا روی سمنگانی می‌نهد.» این خلاصه داستانی است که برای انیمیشن «رستم و سهراب» ثبت شده است. همان داستان معروف شاهنامه که حالا برادران دالوند، آن را در قالب یک انیمیشن سه‌بعدی تبدیل به یک فیلم بلند سینمایی کردند.
* کارگردانش در ادامه چه کرد؟
برادران دالوند کار خود را از بروجرد آغاز کردند و به واسطه کیفیت آثارشان در همکاری با مرکز گسترش اولین کار سینمایی خود را به سرانجام رساندند. «رستم و سهراب» اما در گیشه جواب درخوری نگرفت. کیانوش دالوند اما کنار نکشید و در دومین تجربه کارگردانی سینمایی «ناسور» را روانه پرده سینماها کرد.
شاهزاده روم/ ۱۳۹۴/ هادی محمدیان
* چقدر فروخت؟ ۳ میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان
* چند مخاطب داشت؟ ۹۱۸ هزار نفر
* درباره چه بود؟
از هر زاویه‌ای نگاه کنیم، «شاهزاده روم» اتفاقی مهم در مسیر انیمیشن‌سازی سینمایی در ایران بود. انیمیشنی که داستان شاهزاده‌ای پاکدامن به نام ملیکا را روایت می‌کرد که به‌عنوان یک پرنسس مسیحی به همسری امام یازدهم شیعیان در می‌آید و مادر امام زمان(عج) می‌شود.
* کارگردانش در ادامه چه کرد؟
«شاهزاده روم» به رغم ضعف داستانی، از نظر تکنیک اجرایی، به‌شدت مورد توجه منتقدان و مخاطبان قرار گرفت و با بهره‌گیری از ظرفیت تبلیغاتی مناسب، کارنامه موفقی هم در گیشه داشت. نکته مهم درباره این انیمیشن تولید آن در بخش خصوصی بود. هادی محمدیان کارگردان این اثر با همراهی حامد جعفری در مقام تهیه‌کننده، به پشتوانه توفیق این تجربه، در گام بعدی سراغ «فیلشاه» رفتند و نشان دادند این موفقیت حاصل یک اتفاق نبوده است.
ناسور/ ۱۳۹۵/ کیانوش دالوند
* چقدر فروخت؟ ۱۳۴ میلیون تومان
* چند مخاطب داشت؟ ۲۸ هزار نفر
* درباره چه بود؟
پس از تجربه نه‌چندان موفق «رستم و سهراب» برادران دالوند سنگ بزرگی برداشتند و برای دومین تجربه انیمیشن‌سازی بلند خود سراغ واقعه عاشورا رفتند. «ناسور» روایتی مستقیم از وقایع کربلاست که به دلیل محدودیت‌های موجود سراغ ایده‌هایی همچون نورانی کردن چهره کاراکترها رفته است. مهم‌ترین نقطه ضعف فیلم مشخص نبودن طیف سنی مخاطبان بود.
* کارگردانش در ادامه چه کرد؟
«ناسور» اگرچه در چند جشنواره سینمایی عرب زبان در کشورهای منطقه موردتوجه قرار گرفت اما در اکران داخلی توفیق چندانی به دست نیاورد. داریوش دالوند، برادر کیانوش دالوند، بعدها در گفت‌وگوهایی به‌شدت از شرایط اکران این انیمیشن انتقاد و اعلام کرد که عدم حمایت از این فیلم و شکست آن در گیشه سبب شد که آن‌ها انیمیشن سینمایی حضرت علی(ع) را در همان مرحله پیش‌تولید، ناتمام رها کنند.
نبرد خیلج فارس/ ۱۳۹۵/ فرهاد عظیما
* چقدر فروخت؟ ۱۲۵ میلیون تومان
* چند مخاطب داشت؟ ۲۴ هزار نفر
* درباره چه بود؟
یکی از انیمیشن‌های متفاوت در میان تجربه‌های سینمایی انیمیشن‌سازان ایرانی محسوب می‌شود. انیمیشنی با سوژه‌ای استراتژیک در حوزه تقابل نظامی ایران و آمریکا که داستان خود را در آینده روایت می‌کند. داستان این اثر نبردی میان نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را در آینده به تصویر می‌کشد که با حمله آمریکا به تأسیسات اتمی ایران آغاز می‌شود و داستان فیلم در خلیج فارس اتفاق می‌افتد.
* کارگردانش در ادامه چه کرد؟
«نبرد خلیج فارس» هم در جشنواره فیلم عمار جایزه گرفت و هم در جشنواره فیلم فجر توانست نامزد جایزه کارگردانی شود اما در اکران عمومی به رغم آن‌که پخش آن را حوزه هنری برعهده داشت، نتوانست توفیقی به دست بیاورد. فرهاد عظیما هنوز اثر دیگری را در قالب سینمایی کارگردانی نکرده است.
راز سیاوش/ ۱۳۹۶/ محمد ربانی
* چقدر فروخت؟ ۲۱۵ میلیون تومان
* چند مخاطب داشت؟ ۳۹ هزار نفر
* درباره چه بود؟
از نکات جالب و کنجکاوی‌برانگیز درباره «راز سیاوش» که در همان بازه اکران عمومی هم موردتوجه قرار گرفت، حضور کاراکتر مشهور «بن تن» در روایت این انیمیشن ایرانی بود! تبلیغات تلویزیونی این انیمیشن با حضور بن‌تن بسیار عجیب بود! در قصه این فیلم هم اشاره شده است که بن‌تن برای مقابله با دشمن همیشگی خود دست به دامن سیمرغ افسانه‌ای شده و در نهایت پهلوانی ایرانی به نام سیاوش می‌شود!
* کارگردانش در ادامه چه کرد؟
ارجاع به یک کاراکتر معروف از انیمیشن‌های جهان، طبیعتاً مقایسه کیفیت کار داخلی با نمونه اصلی را در ذهن مخاطب ضریب می‌دهد و خب چه جای شک که «راز سیاوش» در این قیاس حرفی برای گفتن نداشت! بعد از شکست «راز سیاوش» در گیشه، محمد ربانی هم هنوز اثر دیگری را کارگردانی نکرده است.
فهرست مقدس/ ۱۳۹۶/ محمدامین همدانی
* چقدر فروخت؟ ۳۱۲ میلیون تومان
* چند مخاطب داشت؟ ۵۰ هزار نفر
* درباره چه بود؟
از جدی‌ترین فعالیت‌های سازمان رسانه‌ای اوج در حوزه انیمیشن‌سازی سینمایی همین «فهرست مقدس» بوده است. این اثر روایتگر یک داستان تاریخی است که ماجرای آن در شهر نجران کشور یمن می‌گذرد و زمان آن به صد سال قبل از ظهور دین اسلام بازمی‌گردد. این انیمیشن سینمایی روایتی دراماتیک و تراژیک دارد و داستان آن بر اساس سفر قهرمان فیلم با نام «هاران» شکل گرفته‌است.
* کارگردانش در ادامه چه کرد؟
«فهرست مقدس» هرچند در جشنواره فیلم فجر موردتوجه قرار گرفت اما در چرخه اکران عمومی نتوانست حضور موفقی داشته باشد. با این همه محمدامین همدانی کارگردان این اثر مسیر خود را از سازمان اوج مستقل کرد و با راه‌اندازی یک شرکت خصوصی در این حوزه حالا در مقام تهیه‌کننده «پسر دلفینی» را روانه پرده سینماها کرده است.
کلیله و دمنه/ ۱۳۹۶/ علیرضا توکلی بینا
* چقدر فروخت؟ ۳۱۳ میلیون تومان
* چند مخاطب داشت؟ ۵۳ هزار نفر
* درباره چه بود؟
همان‌طور که از نام اثر مشخص است، داستان این انیمیشن درباره دو شغال به نام‌های «کلیله» و «دمنه» است که با حوادث تلخ و شیرینی در جنگل روبه‌رو می‌شوند. علاقه آن‌ها وارد شدن به دربار شیر است. وقتی به آن‌جا می‌رسند، به ناچار نظاره‌گر عاقبت کارهای بد و خوب اطرافیان شیر مانند گرگ، کفتار و روباه می‌شوند و از حوادثی که برای آن‌ها اتفاق می‌افتد درس عبرت می‌گیرند.
* کارگردانش در ادامه چه کرد؟
علیرضا توکلی بینا تا به امروز همین یک فیلم سینمایی را در کارنامه کاری خود ثبت کرده است. او در زمینه طراحی کتاب‌های کودک فعالیت دارد و در عین حال چند تجربه تهیه‌کنندگی انیمیشن هم داشته است. شرایط استقبال از «کلیله و دمنه» و فروش آن در گیشه اما گویا نتوانست برای ادامه کارگردانی‌اش انگیزه‌بخش باشد!
فیلشاه/ ۱۳۹۷/ هادی محمدیان
* چقدر فروخت؟ ۸ میلیارد تومان
* چند مخاطب داشت؟ یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر
* درباره چه بود؟
داستان ظاهری «فیلشاه» درباره گله‌ای از فیل‌هاست که رئیسش صاحب فرزندی می‌شود و برخلاف انتظارات، او که گزینه اصلی جانشینی پدر است، فیلی دست و پا چلفتی از آب درمی‌آید. در ادامه اما ورق برمی‌گردد و با ارتباط داستان این فیل به ماجرای اصحاب کهف، این انیمیشن هم مانند جریان غالب انیمیشن‌های سینمای ایران سویه‌ای مذهبی در داستان خود پیدا می‌کند و در انتها به میلاد حضرت رسول(ص) گره می‌خورد.
* کارگردانش در ادامه چه کرد؟
هادی محمدیان و حامد جعفری بعد از تجربه موفق «شاهزاده روم»، در دومین تجربه سینمایی خود یعنی «فیلشاه» هم خوش درخشیدند و توانستند فروشی قابل توجه را به نام خود ثبت کنند. این دو در حال حاضر انیمیشن «بچه زرنگ» را در واپسین مراحل تولید فنی دارند.
بنیامین/ ۱۳۹۸/ محسن عنایتی
* چقدر فروخت؟ ۵ میلیارد تومان
* چند مخاطب داشت؟ ۶۲۰ هزار نفر
* درباره چه بود؟
داستان فیلم درباره دو دوست به نام‌های «آشر» و «بنیامین» است که خرابکاری یکی از آن‌ها باعث به دردسر افتادن مادر بنیامین توسط مأموران پادشاه می‌شود. سفر پرماجرای آن‌ها برای نجات مادر، خط اصلی روایت این انیمیشن را تشکیل می‌دهد. «بنیامین» هم مانند بخش عمده‌ای از تولیدات انیمیشنی در سینمای ایران، رگه‌هایی از مضامین مذهبی در خود دارد.
* کارگردانش در ادامه چه کرد؟
بی‌تردید باید «بنیامین» را یک پدیده در جریان انیمیشن‌سازی ایران دانست، فیلمی به شدت ساده از یک گروه گمنام شهرستانی که در عرصه اکران عمومی به ناگهان مورد اقبال ویژه مخاطبان قرار گرفت و توانست رقم فروش خود را تا مرز ۵میلیارد تومان بالا ببرد. به رغم این موفقیت، هنوز خبر تازه‌ای درباره فعالیت‌های سینمایی محسن عنایتی مخابره نشده است.
آخرین داستان/ ۱۳۹۸/ اشکان رهگذر
* چقدر فروخت؟ ۴۸۹ میلیون تومان
* چند مخاطب داشت؟ ۳۷ هزار نفر
* درباره چه بود؟
«آخرین داستان» روایتی برگرفته از حماسه‌های شاهنامه دارد. اشکان رهگذر این انیمیشن را در قالب اقتباسی از مجموعه کتاب مصوری که خود پیش‌تر در مجموعه تحت مدیریت خود یعنی استودیو هورخش به سرانجام رسانده بود، تولید کرد. فیلم با صداپیشگی چهره‌هایی همچون پرویز پرستویی، لیلا حاتمی، باران کوثری، حامد بهداد و اشکان خطیبی ظرفیت بالایی برای جذب مخاطب داشت.
* کارگردانش در ادامه چه کرد؟
«آخرین داستان» را باید یکی از قربانیان شرایط نامساعد حاکم بر چرخه اکران سینمای ایران دانست. فیلمی با کیفیت و با ظرفیت بالا برای فروش که مورد بی‌مهری قرار گرفت و در گیشه شکست خورد. اشکان رهگذر اما مسیر فعالیت‌های حرفه‌ای خود را ادامه داد و این روزها در یک اتفاق بین‌المللی انیمیشن «ژولیت و شاه» را آماده رونمایی دارد.
منبع: روزنامه هفت صبح/ محمد صابری
انتهای پیام/
هنوز دیدگاهی منتشر نشده است