موفقیت بازپخش سریال‌های قدیمی؛ خطر سقوط

موفقیت بازپخش سریال‌های قدیمی در جذب تماشاگران یکی از اتفاقاتی است که در هفته‌های اخیر توجه کارشناسان رسانه را به خود جلب کرده.

---

یکی از اتفاقاتی که در هفته‌های اخیر توجه کارشناسان رسانه را به خود جلب کرده، موفقیت بازپخش سریال‌های قدیمی در جذب تماشاگران است. در واقع طبق آمار رسمی اعلام‌شده توسط روابط عمومی تلویزیون، بازپخش برخی از این سریال‌ها هم مخاطب بیشتری نسبت به سریال‌های جدید در حال پخش داشته و هم رضایت بیشتری را کسب کرده است. این اتفاق باعث اظهار نظر برخی از خبرنگاران و منتقدان شده که دو نمونه از این نظرات را در ادامه خواهید خواند.

جبار آذین، منتقد و مدرس، در روزنامه جام جم چنین نوشت: «پرسش این که، چرا به رغم کوشش‌های مدیران، برنامه‌سازان و هنرمندانی که با تلویزیون همکاری مستمر دارند و با آن‌که آنتن‌های شبکه‌های مختلف سیما، مملو از برنامه‌ها وسریال‌های اجتماعی، خانوادگی، پلیسی و تاریخی است که سازندگان‌شان تمام توان و بضاعت خود را صرف تولید آن‌ها کرده‌اند، ولی همچنان بازپخش مجموعه‌های‌‌ قدیمی تلویزیون، مخاطبان بیشتر دارد و مردم تمایل فراوان‌‌تر به تماشای آن‌ها نشان می‌دهند.

آیا تولیدات جدید دچارمشکل‌اند، یا آثار قدیمی مؤلفه‌های ماندگار دارند که بعد از پخش چندباره باز هم مشتری دارند؟ آیا ذائقه مخاطب تغییرکرده یا سیاست‌های برنامه و سریال‌سازی در سیما تغییر کرده است؟ بدیهی این که، طی سال‌ها و با تغییرنسل‌ها سلیقه‌ها و خواست‌ها، تفاوت‌هایی با علاقه‌مندی‌های نسل‌های پیشین یافته‌است. همچنین با تغییر مدیران، اولویت‌ها متفاوت شده‌است.

اما این موارد، علت‌های اصلی نیستند. اگر بپذیریم تغییراتی در سیاست‌های مدیران و سلیقه‌های مخاطبان ایجاد‌ شده است، لیکن در اصول و ضوابط و مناسبات تولید آثار تلویزیونی و از جمله در حوزه سریال‌سازی،‌‌ تغییری به وقوع نپیوسته است و مدیران و مسئولان براساس همان ضوابط و قواعد و رهنمودهای رهبر معظم انقلاب انجام وظیفه می‌کنند. آیا وجود ماهواره‌های خارجی و تولیدات درگاه‌ها در این مسئله نقش دارد؟ چنان‌چه به تأثیرات ماهواره‌ها و آثار درگاه‌ها بر ذوق و سلیقه مخاطب هم اذعان داریم، باز هم هیچ کدام نمی‌توانند در برابر قدرت و امکانات و تأثیرات اجتماعی رسانه ملی‌‌ عرض‌اندام کنند.‌‌ بنابراین تنها دو نکته باقی می‌ماند. نخست، با وجود تولید سریال‌های خوبی مانند «برف بی‌صدا می‌بارد»، «حکم رشد»، «مستوران» و… گروهی از سریال‌های‌‌ سیما از نظر مضمون و محتوا و ساختار هنری در سطح‌‌ درجه یک قرار ندارند و نمی‌توانند با سریال‌های خوب و قوی قدیمی رقابت کنند و جایگزین مناسب آن‌ها‌‌ باشند. دوم، گرچه در استقبال از سریال‌های قدیمی، خاطره‌آمیزبودن آن‌ها نزد مخاطب، مؤثر است اما پرمحتوایی داستان‌ها و زیبایی ساختارها و هنرنمایی‌های هنرمندان آن‌ها حکایت دیگر است. به گزارش روابط‌عمومی رسانه‌ملی، براساس نظرسنجی این سازمان، بازپخش سریال «ستایش سه»، گوی تماشا و استقبال بینندگان سیما از سریال‌های تلویزیون را ربوده ‌است. بازپخش سریال‌هایی مانند «ستایش»، «در چشم باد»، «دکتر قریب»، «شهریار» و «متهم گریخت» و استقبال از آن‌ها، نشان‌دهنده جذابیت و مانایی این سریال‌ها و نمایانگر جای خالی هنرمندانی چون سعید مطلبی، مسعود جعفری جوزانی، کیانوش عیاری، کمال تبریزی، رضا عطاران، مهران مدیری و… در عرصه سریال‌سازی است. لطفاً تلویزیون، هنرمندان حرفه‌ای‌‌ و سازندگان آثار مخاطب‌پسند و فاخر و ملی را به رسانه ملی بازگرداند و شرایط فعالیت را برایشان مهیا کند و همچنان در اوج موفقیت و استقبال مردم بماند.»

از سوی دیگر کیانا تصدیق‌مقدم در روزنامه فرهیختگان در این مورد چنین نوشت: «بازپخش بعضی سریال‌ها برای مخاطبان تلویزیون هم خاطره‌انگیز است و هم این‌که جذابیت تماشای دوباره یک قصه را دارد. البته که این موضوع یک روند عادی در شبکه‌های مختلف دنیاست. بسیاری از سریال‌ها هستند که با وجود این‌که بیش از دو یا سه بار از شبکه‌های مختلف سیما بازپخش شدند اما همچنان مخاطبان خود را حفظ کردند، به‌طوری که تعداد بینندگان سریال‌های بازپخش‌شده و قدیمی از مخاطبان سریال‌هایی که به‌تازگی تولید شده بیشتر می‌شود. آخرین نظرسنجی مرکز تحقیقات سازمان صداوسیما که منتشر کرد، نشان می‌‌دهد سریال «ستایش‌۳» با ۲۶.۳ درصد مخاطب، پربیننده‌‌ترین سریال تکراری بوده‌ و از سریال «مستوران» که جدیدترین محصول تلویزیون با مخاطب ۱۵.۴ درصد است، بیننده بیشتری دارد. اما نکته‌ای که وجود دارد این است که صداوسیما تا کی می‌خواهد با پخش سریال‌های تکراری مخاطبانش را حفظ کند و مخاطبانش هم چند‌بار حاضر هستند یک سریال را ببینند.

طی دو دهه اخیر به تعداد سریال‌هایی که بازپخش می‌شوند افزوده شده است و تعداد این بازپخش‌ها هم کم نیست و این موضوع می‌تواند نگران‌کننده باشد. این‌که [وقتی] سریال‌هایی در تلویزیون تولید می‌شوند که همین الآن و در زمان پخش خودشان نمی‌توانند مخاطبان قابل‌توجهی به خود اختصاص دهند چطور انتظار می‌رود که در سال‌های آینده بتوان آن را برای حفظ مخاطب بازپخش کرد. در نهایت می‌ماند همین چند سریالی که در دهه ۸۰ و ۹۰ تولید شده و پرمخاطب بوده است.»

 

انتهای پیام/