ماهنامه صبا
فیلم ناتور دشت اثری است که می‌توان آن را تحسین کرد، چرا که به سراغ موضوعی مهم اما کمتر دیده‌شده رفته است: زندگی پرچالش محیط‌بانان.
فیلم ناتور دشت اثری است که می‌توان آن را تحسین کرد، چرا که به سراغ موضوعی مهم اما کمتر دیده‌شده رفته است: زندگی پرچالش محیط‌بانان. شخصیت اصلی فیلم، محیط‌بانی است که میان وظیفه، اشتباه و نگاه جامعه گرفتار شده؛ شخصیتی که در عین داشتن جایگاه محبوب در میان مردم، با باری سنگین از گذشته خود دست‌وپنجه نرم می‌کند. خطای او -شلیک اشتباهی که موجب زخمی شدن یک نفر شده است- هرچند از دید عموم پنهان مانده، اما برای او به کابوسی تبدیل شده که زندگی‌اش را تحت‌الشعاع قرار داده است. از طرفی، کسی که از این راز باخبر است، با تهدید و فشار، او را در تنگنا قرار می‌دهد.
یکی از نکات مثبت فیلم این است که بدون شعارزدگی، به این حقیقت تلخ می‌پردازد که محیط‌بانان در ایران، با وجود حمل اسلحه، هرگز از حمایت قضایی کافی برخوردار نیستند و این ترس دائمی از عواقب استفاده از سلاح، بر تصمیمات آن‌ها سایه انداخته است. در واقع، موقعیت محیط‌بان در کشور ما به عنوان «حافظ منافع ملی» هنوز تعریف روشنی در ذهن جامعه و حتی در قوانین ندارد و این ابهام، باری مضاعف بر دوش این افراد می‌گذارد. علاوه بر این، فیلم به خوبی نشان می‌دهد که چگونه این عدم حمایت، محیط‌بانان را در شرایطی پرتنش و آسیب‌پذیر قرار می‌دهد که باعث می‌شود حتی در دفاع از خود، همیشه نگران پیامدهای قانونی و اجتماعی باشند.
اما فیلم تنها به این چالش بسنده نمی‌کند. در تقابل با محیط‌بان شریف و درستکار، شخصیتی دیگر را می‌بینیم: یک محیط‌بان بازنشسته که به قاچاق پرندگان کمیاب روی آورده است. او در صحنه‌ای کلیدی از فیلم، زمانی که در برابر اعتراض شخصیت اصلی قرار می‌گیرد، به سختی‌های مالی خود اشاره می‌کند؛ بدهی، قسط و مشکلات معیشتی که او را مجبور کرده تا به این مسیر کشیده شود. این بخش از فیلم، بدون قضاوت و جانب‌داری، به شرایط اقتصادی محیط‌بانان می‌پردازد و نشان می‌دهد که تا چه حد فشار مالی می‌تواند یک فرد را که سی سال از عمر خود برای حفاظت از حیات وحش تلاش کرده است از مسیر درست منحرف کند. این موضوع، نقدی جدی بر وضعیت حقوقی و اقتصادی این قشر است که نه‌تنها در معرض خطرهای جانی قرار دارند، بلکه امنیت شغلی و معیشتی کافی نیز ندارند.
در نهایت، لحظه‌ای که محیط‌بان شریف تصمیم می‌گیرد در برابر تهدیدها بایستد و راز خود را پنهان نکند، نقطه عطف داستان است. او با آزادی تمام پرندگان قاچاق، نه‌تنها آن‌ها را از قفس نجات می‌دهد، بلکه خودش را نیز از بند ترس و شرم رها می‌کند. این پایان‌بندی، استعاره‌ای قدرتمند از رهایی و بازگشت به اصول اخلاقی است که به زیبایی در فیلم گنجانده شده است. فیلم در این لحظه نشان می‌دهد که حقیقت و وجدان شخصی، ارزشمندتر از هرگونه پنهان‌کاری و ترس از قضاوت است.
ناتور دشت فیلمی است که هم برای تقدیر از قشر محیط‌بانان ارزشمند است و هم برای طرح پرسش‌هایی جدی درباره وضعیت آن‌ها. آیا وقت آن نرسیده که جایگاه این افراد در جامعه و نظام حقوقی، به‌درستی تعریف شود؟ فیلم ما را وادار می‌کند به این مسئله بیندیشیم و این یکی از بزرگ‌ترین نقاط قوت آن است. این فیلم همچنین تلنگری به سیاست‌گذاران و مردم است که بدانند حفاظت از محیط زیست تنها با قوانین سختگیرانه علیه شکارچیان غیرقانونی محقق نمی‌شود، بلکه باید به رفاه و امنیت شغلی کسانی که حافظ این محیط هستند نیز توجه شود.
نویسنده: پاپلی کریمی
ماهنامه صبا
هنوز دیدگاهی منتشر نشده است