ماهنامه صبا
در این گزارش از ماهنامه صبا نگاهی به انیمیشن سینمایی «ببعی قهرمان» انداخته‌ایم.
انیمیشن سینمایی «ببعی قهرمان» به کارگردانی مشترک حسین صفارزادگان و میثم حسینی و تهیه کنندگی محمدمهدی مشکوری محصول سازمان هنری رسانه‌ای اوج است که با مشارکت مؤسسه «قاب رؤیا» و همکاری شرکت رایمون مدیا تولید شده است. این فیلم ابتدا در جشنواره چهل و دوم فیلم فجر مورد توجه قرار گرفت و رکوردشکنی‌های آن در گیشه از همان اولین روز اکران عمومی آغاز شد. «ببعی قهرمان» از چهارشنبه، چهارم مهرماه به اکران عمومی درآمد و طی یک روز با جذب ۱۸ هزار تماشاگر، به یک میلیارد فروش دست یافت. در ادامه نیز گیشه فیلم داغ ماند تا جایی که فروش آن در نیمه آبان از ۳۵ میلیارد تومان عبور کرد و وارد فهرست ۱۰ فیلم پرفروش ۱۴۰۳ شد. «ببعی قهرمان» نسخه سینمایی سریالی است که تولید فصل اول آن ۲۷ آذر ۱۳۹۷ در شبکه پویا آغاز شد. فصل اول این مجموعه در ۲۶ قسمت ۷ دقیقه‌ای و در بازه زمانی ۶۰ روز به تولید رسید که نخستین قسمت آن نیز در ۲۸ اسفند همان سال از شبکه پویا روی آنتن رفت. استقبال از فصل اول مجموعه انیمیشن «ببعی» به‌گونه‌ای بود که تولید فصل‌های بعد بعدی آن در دستور کار تلویزیون قرار گرفت و در سال‌های بعد ادامه یافت. بر اساس گزارش سازمان صدا و سیما، این سریال انیمیشنی با ۴۴ درصد بیننده خردسال، به پربیننده‌ترین انیمیشن شبکه پویا تبدیل شد.
صفارزادگان، کارگردان این انیمیشن می‌گوید: «سعی کن از چیزی که هستی، لذت ببری و برای چیزی که می‌خوای، تلاش کنی.» این جمله خلاصه تمام اتفاقاتی است که در ۸۰ دقیقه انیمیشن سینمایی «ببعی قهرمان» رقم خورده است. لذت بردن از لحظات زندگی و در عین حال تلاش برای آرزویی که در سر می‌پرورانید. یا به عبارت دیگر ممکن شدن اموری که غیر ممکن به نظر می‌رسند؛ درست مثل ساخته شدن همین انیمیشن که کارگردانان آن را ناامید نکرد… اکران بین‌المللی «ببعی قهرمان» در کشورهای قزاقستان، آذربایجان و ترکیه را هم فراموش نکنیم که ثابت می‌کند صنعت انیمیشن سازی ایران در حال پیشرفت بوده و توان ارزآوری پیدا کرده است. این فیلم همچنین به تازگی پروانه زرین بهترین پویانمایی سی و ششمین جشنواره بین المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان را به دست آورده است. حسین صفارزادگان و میثم حسینی در گفتگو با ماهنامه صبا درباره ایده این انیمیشن و ساخت آن سخن گفته‌اند که می‌خوانید:
صفارزادگان: مجموعه تلویزیونی ببعی در سه فصل برای گروه سنی خردسال تهیه و پخش شد که از همان آغاز فصل نخست تا پایان فصل سوم، جزو پربازدیدترین برنامه‌های این گروه سنی بود و مخاطبان وفادار داشت. همین موضوع باعث شد تا ایده طرح سینمایی آن مطرح و به سازمان هنری اوج پیشنهاد شود. از آنجایی که تولید اثر سینمایی زمانبر بود از همان ابتدا قصدمان توجه به مخاطب وفاداری بود که پس از تولید ژانر سینمایی، وارد گروه سنی کودک می‌شدند. از این رو فرصت مناسبی بود تا از تکنیک سه‌بعدی (3D)برای بالا بردن جذابیت آن بهره برده و در ادامه، محتوایی مناسب گروه سنی بالاتر یعنی کودک فراهم سازیم.
میثم حسینی: آشنایی‌ای که من از قبل با تهیه کننده داشتم باعث شد تا فرصت همکاری در پروژه سینمایی انیمیشن «ببعی قهرمان» را به دست آورم. تجربه موفق نسخه تلویزیونی، سازندگان را بر آن داشت تا برای مخاطب‌های وفادار آن، محصول سینمایی تولید کنند. از این رو ارزش کار کردن داشت و تولید انیمیشن سه بعدی «ببعی قهرمان» آغاز شد.
صفارزادگان: چون کارهایی که برای گروه سنی خردسال تولید می‌شود محتوای آن بیشتر بر اساس موضوعات پایه‌ای و اداراکات فهم خردسال است لازم بود تا برای گروه سنی کودک از موضوعات ابتدایی مختص گروه سنی خردسال فراتر رفته و به موضوعاتی با محتوای مرتبط با قشر سنی کودک پیش برویم. نخستین ایده‌ای که به نظرمان آمد، موضوع آرزو و امید بود؛ موضوعی که تصورمان بر این است جامعه امروز به آن نیاز دارد و از نظر تربیتی نیز در این زمینه ظرفیت کافی وجود دارد. بنابراین سعی شد تا در نسخه سینمایی «ببعی قهرمان» به این موضوع توجه ویژه شود.
حسینی: تصمیم اولیه بر این اساس گرفته شده بود که تولید برای مخاطبان وفادار این مجموعه انیمیشنی باشد. مخاطبان وفاداری که بعد از ساخت کامل ورژن سینمایی، بزرگ‌تر شده و وارد گروه سنی کودک شده‌اند. در نتیجه روایت داستان و انتخاب مضمون روایی آن با توجه به این گروه سنی، اتود زده شد. برای انتخاب مضمون، گزینه‌های متعددی مطرح شد که امید و آرزو بیشتر مورد توجه قرار گرفت. موضوع کتابخوانی، خانواده، از خودگذشتگی و… دیگر موضوعاتی بود که تلاش شد تا همپای مضمون اصلی پیش برده شود.
حسینی: به نظر من این ویژگی درستی است که قهرمان ما شبیه خود بچه‌ها باشد و در داستان‌ها این شکل قهرمان پروری خیلی اهمیت دارد. قهرمان داستان ما مانند خود بچه‌ها خرابکاری می‌کند، اشتباه می‌کند، با پدر و مادرش به مشکل برمی‌خورد و…. این مساله باعث می‌شود که بچه با شخصیت همذات پنداری کند. اینکه ما یک قهرمان نشان دهیم که هیچ اشتباهی از او سر نمی‌زند، وقتی کار درستی هم انجام دهد مزیتی برایش نیست. قهرمان باید در طول داستان یک سیر و تحولی را طی کند. شکرخدا در روایت داستان، ببعی نیز این سفر تحولی را از ابتدا تا انتهای داستان طی می‌کند و فرازوفرودها و موقعیت‌های جدید به شکل استاندارد خود در داستان وجود دارد.
صفارزادگان: قرار بود این پروژه دو ساله به اتمام برسد؛ اما چون در زمینه رندرینگ و نورپردازی نیاز بود تا بر روی کیفیت آن بیشتر کار شود، زمان بیشتری صرف شد. از کارفرما فرصت بیشتری خواستیم که پذیرفته شد و موفق شدیم طی یک سال بر کیفیت آن بیافزایم و بر روی داستان آن هم به شکل بهتری کار کنیم. در بازنگری هایی که صورت گرفت چند دقیقه از کار را حذف کردیم و چند دقیقه دیگر به آن اضافه کردیم که به بهتر شدن فیلم بسیار کمک کرد. در هر صورت این روند نیازمند زمان بود و از این فرصت به دست آمده توانستیم نهایت استفاده را ببریم و بر کیفیت کار اضافه کنیم.
صفارزادگان: بله؛ در حال حاضر در ایران تولید یک محصول فرهنگی کار ساده‌ای نیست. نبود نیروی انسانی و نبود نیروی متخصص با سطح کیفی بالا یکی از چالش‌های حال حاضر تولید انیمیشن در کشور است. در صورتی که ظرفیت تولید در ایران بسیار بالاست. باید مسیری به وجود آید که هر سال پروژه‌ها پشت سر هم ساخته شود تا نیروی انسانی از این طریق پرورش پیدا کند و استعدادها کشف شود. استمرار در این زمینه، معضل نبود نیروی انسانی و بی انگیزه بودن نیروی متخصص را بر طرف خواهد کرد و این اطمینان وجود خواهد داشت نهایت تا پنج سال آینده دیگر شاهد چنین چالش‌هایی نباشیم.
حسینی: با وجود آنکه افراد متخصص در حوزه انیمیشن در کشور حضور دارند و فعالیت می‌کنند؛ اما کسانی که در کلاس بین‌المللی هستند به دلیل مسائل اقتصادی و حمایتی تصمیم به مهاجرت می‌گیرند. در استودیوهای بزرگ خارجی برای ساخت هر انیمیشن بین ۵۰ تا ۲۵۰ میلیون دلار هزینه می‌شود این رقم در ایران نهایت به ۵۰۰ هزار دلار برسد. از این رو بسیاری از افراد متخصص تصمیم به مهاجرت می‌گیرند. اتفاقی که در همین پروژه نیز رخ داد و ۳ نفر از افراد متخصص از ایران رفتند.
صفارزادگان: سن انیمیشن در ایران نسبت به جهان بسیار کم است و ما در رقابت ناجوانمردانه‌ای شکست خورده هستیم. ۱۰ – ۱۵ سال است که انیمیشن ایران سروشکلی پیدا کرده است، مانند یک بچه ۷ ساله شده که تازه خواندن و نوشتن آموخته است. ما نمی‌توانیم از این بچه مدرسه‌ای توقع داشته باشیم سر کلاس دانشگاه بنشیند. من به عنوان انیماتور تازه یاد گرفته‌ام که بسازم اما اینکه چه بگویم و چگونه بسازم در حال حاضر انتظار زیادی است. مسلماً انیمیشن ما نباید با سینمای جهان و هالیوود مقایسه شود. اکنون ما می‌توانیم با الگوبرداری خودمان را رشد دهیم. انیمیشن ما اکنون در جایگاه آموزش است و در جایگاهی نیست که آموزش بدهد. ما باید تلاشمان را بکنیم تا در دهه پیش رو که خواندن و نوشتن یاد گرفته‌ایم این اطلاعات را درست پردازش کنیم و در رقابت با آثار رده بی و سی اروپایی رقابت کنیم. کار ما اکنون به عنوان یک «بی مووی» کاملاً در بازار پذیرفته شده است و همزمان در چند کشور بین‌المللی در حال اکران است و انیمیشن‌های ما امروزه در جهان به فروش می‌روند. می‌خواهم بگویم که انیمیشن ایران در حال پیشرفت است اما نه در حد توقع مخاطبان نسبت به آثار خارجی.
منیژه خسروی
هنوز دیدگاهی منتشر نشده است