«کنسرتینو» در گام اول، موفق ظاهر شد. برنامهای که یکی از جدیترین برگبرندههای طراحانش انتخاب علیرضا عصار بهعنوان محور و میزبان اصلی بود.
بعد از رشد پلتفرمها در زمینه تولید سریالها و مجموعههای نمایشی، حالا نوبت به برنامههای ترکیبی و سرگرمکننده هم رسیده است. شبکه نمایش خانگی حالا بستری ویژه برای همه علاقهمندان برنامهسازی محسوب میشوند که میتوانند فارغ از محدودیتها و چارچوبهای خشک برنامهسازی، اقدام به ایدهپردازی کرده و با فراغ بال بیشتر، ریسک آزمون و خطا در این عرصه را به جان بخرند. بله در شبکه خانگی هم مانند هر عرصه دیگری، هیچچیز تضمینشده نیست و هر دورخیزی میتواند به یک شکست منتهی شود، اما مهم این است که «فرصتهای آزمون و خطا» از آنانی که انگیزه ورود به این میدان را دارند، سلب نمیشود. برنامه «کنسرتینو» یکی از تازهترین محصولات عرضه شده در شبکه نمایش خانگی است که فارغ از میزان توفیقی که در ادامه مسیر میتواند به دست بیاورد، باید اعتراف کرد که در چارچوب سیاستگذاریهای سابق، حتی امکان ایدهپردازی هم پیدا نمیکرد و در همان مرحله «طرح اولیه» به محاق توقیف میرفت! پس تا همینجا و به استناد پخش چند قسمت از این مجموعه میتوان گفت شبکه نمایش خانگی بار دیگر قدرت خود در زمینه بسترسازی برای ارائه تولیدات خلاقه را اثبات کرده است.
«کنسرتینو» چه قالبی دارد؟
هم در قاب تلویزیون و هم در شبکه نمایش خانگی طی چند دهه گذشته، شاهد تلاشهای بسیاری در راستای بهرهگیری از جاذبههای دنیای موسیقی برای تولید برنامههای سرگرمکننده بودهایم. بخش عمدهای از این تلاشها هم معمولا به تولیداتی کلیشهای با تکیه بر نوستالژی و بازپخش موسیقیهای محبوب مخاطبان، منتهی شد اما از مقطعی به بعد و با رفع محدودیتها و شکستن تابوهایی همچون «ممنوعیت ترویج موسیقی» شاهد فصل تازهای از تولیدات موسیقایی با محوریت کشف استعدادهای تازه بودیم. اتفاقی که با حساسیتها و ملاحظات بسیاری در قاب تلویزیون رقم خورد و بعدها به نمونههای موفقی همچون «عصر جدید» هم منتهی شد. تجربههای متفاوتی همچون «صداتو» در شبکه نمایش خانگی هم هرچند سروشکلی خلاقانهتر داشت اما بازهم هویت خود را از جذابیت استعدادیابی در حوزه موسیقی کسب کرده است. «کنسرتینو» در این شرایط حکم پیشنهادی متفاوت و بکر را دارد. برنامهای که بنابر تأکید علیرضا عصار در مقام میزبان، در همان قسمت ابتدایی، نه قرار است قالبی مسابقهای داشته باشد و نه قرار است سایه گفتوگو بر آن سنگینی کند. «کنسرتینو» به معنای واقعی کلمه حکم یک کنسرت خانگی را برای مخاطبانش دارد و تنها مأموریتی که برای خود تعریف کرده است، تماشا و مهمتر از آن «شنیدن» موسیقی است. این همان برنامهای است که علیرضا عصار در مقام یکی از باسابقهترین خوانندههای ایرانی، تولد آن را جزو آرزوهای خود توصیف میکند و باید اعتراف کنیم که جای آن در سبد مصرف محصولات موسیقایی بهشدت خالی بود.
آن چه گذشت
«کنسرتینو» در گام اول، موفق ظاهر شد. برنامهای که یکی از جدیترین برگبرندههای طراحانش انتخاب علیرضا عصار بهعنوان محور و میزبان اصلی بود. عصار که میتوان او را یکی از حلقههای اتصال موسیقی پاپ و سنتی در دهههای گذشته به حساب آورد و همچنان یکی از موفقترین و محبوبترین چهرههای دنیای موسیقی محسوب میشود، در «کنسرتینو» بهخوبی توانسته است مرز میان کیفیت حضور خود با «اجرا» را حفظ کند. او آگاهانه، ردای «مجری» به تن نکرده و تلاش دارد صرفا بهعنوان یک «میزبان معتبر» در برنامه حضور داشته باشد. به همین دلیل هم حتی فرازهایی از برنامه که به قالب گفتوگو نزدیک میشود، طعم و بویی متفاوت از گفتوگوهای کلیشهای دارد و بیشتر شبیه به گفتوگوی خودمانی دو موسیقیباز است. مثلا آرمان گرشاسبی مهمان شاخص قسمت اول «کنسرتینو» بود که ضمن اجرای قطعاتی از اولین آلبوم مستقل خود از گروه چارتار، در بخشی به سوالات علیرضا عصار هم پاسخ گفت که حاصلش گفتوگویی کوتاه اما دلنشین و جذاب بود. بنابر توضیحاتی که عصار در همان قسمت ابتدایی درباره ساختار این برنامه ارائه کرد، استودیوی «کنسرتینو» درواقع از سه استیج تشکیل شده است. طراحی دکور این برنامه توسط سیامک احصایی صورت گرفته و تبدیل به شناسنامهای هویتمند برای این برنامه شده است. مخاطبان در میانه صحنه و گردهم نشستهاند تا در سه استیج مجزا، شاهد اجراهای هر قسمت باشند. یکی از این استیجها که پیانویی بر روی آن تعبیه شده است، استیج اختصاصی میزبان یعنی علیرضا عصار است و تنها زمانی مهمانی به روی آن فراخوانده میشوند که نوبت به گفتوگو میرسد. دو استیج دیگر یکی برای اجرای موسیقیهای پاپ و تلفیقی و دیگری برای قالبهای دیگر موسیقی همچون جاز و راک در نظر گرفته شده است.
اتفاقی که باید قدر دانست
فارغ از امتیاز حضور عیرضا عصار اما طراحی «کنسرتینو»، حکایت از تلاش یک تیم برای صیانت از اصالت «موسیقی» داشت. تیمی که همه چیز را به خدمت هدف اصلی یعنی «شنیدن موسیقی» درآورده است و این ویژگی در ادامه میتواند تبدیل به مهمترین عنصر هویتبخش این برنامه شود. عصار در همین رابطه تأکید کرده است که «این برنامه مسابقه و تلنتشو نیست. اصل برنامه گفتگو هم نیست. اساس برنامه دیدن و شنیدن موسیقی است. از این رو اجرای موسیقی، اصل برنامه است.» نکته مهم اینکه از همان قسمت اول تأکید شد اصلیترین خط قرمز «کنسرتینو» پلیبک است و این یعنی مخاطبان این فرصت را پیدا میکنند تا بیواسطه به تماشای اجراهای زنده خوانندگان مورد علاقه خود بنشینند. اینکه «کنسرتینو» در ادامه به چه سمت و سویی گرایش پیدا میکند، با در آینده مشخص میشود اما اصل سرمایهگذاری، طراحی و تولید برنامهای با این سروشکل، اتفاقی مبارک است که میتوان آن را در زمره توفیقات نماوا در سالهای اخیر به حساب آورد. برنامهای که قطعا در بلندمدت میتواند زمینهساز ارتباط رسمی مخاطبان داخلی با طیف گستردهتری از محصولات موسیقایی شود. محصولاتی که سالهاست مخاطب به عرضه زیرزمینی آنها عادت کرده و شاید در این فرصت، بتواند نگاه درست و حرفهایتری به فرآیند مصرف آن پیدا کند.
نگاهی به برنامه «کنسرتینو»
استراحت ذهن و رشد سلیقه موسیقی
مجموعه برنامه «کنسرتینو» که پخش آن به تازگی آغاز شده، محصولی استاندارد و سرگرمکننده است که اجرای موسیقی را به عنوان تم اصلی برگزیده؛ اتفاقی که احتمالا بعد از مدتها در یک برنامه تلویزیونی/خانگی رخ میدهد.
نخستین امتیاز این برنامه که در نگاه اول به چشم میآید، زیبایی بصری آن از لحاظ دکور، گرافیک و سایر المانهای تصویری است. سازندگان با خوشسلیقگی، چینش صندلی تماشاگران را به شکل یک تالار طراحی کردهاند و صحنه اجرا را به سیاق یک صحنه کوچک کنسرت موسیقی درآوردهاند. حاصل این هردو، آن است که «کنسرتینو» با هویتی مستقل نسبت به برنامههای آشنای تلویزیون و نمایش خانگی، هرگاه کارگردان اراده کند، به یک کنسرت آنلاین تبدیل میشود و هرگاه لازم باشد، شمایل یک شوی گفتوگومحور شبانه مییابد. المانهای قرارگرفته در صحنه هم رنگ و لعاب زیبا و متفاوتی به این اثر داده است.
«کنسرتینو» تنوع و ریتم خوبی دارد که اجازه خستگی به مخاطب نمیدهد. از طرفی تنه اصلی برنامه را قطعات موسیقی تشکیل میدهد که به اقتضای مدیوم موسیقی، کوتاهاند و از طرف دیگر، همه پلاتوهای مجری و گپوگفتهای او با مهمانان در کوتاهترین شکل ممکن برگزار میشوند تا ضرباهنگ بهتری به «کنسرتینو» ببخشد.
از سوی دیگر حضور ۲ گروه موسیقی از ژانرها و سبکهایی کاملا متفاوت، برنامه را به نسبت اجراهای صحنهای رایج که توسط یک گروه انجام میشود، متنوعتر کرده و به جذابیت برنامه افزوده است. به همین دلیل است که «کنسرتینو» لااقل در ۲ قسمت اول، ملالآور و تکراری نمیشود و از ریتم نمیافتد.
«کنسرتینو» البته ایراداتی در کارگردانی دارد، ولی آنقدر جدی یا بزرگ نیست که آزارنده باشد. خصوصا چون سازندگان تصمیم گرفتهاند به جای استفاده از کرین، از دوربین روی دست استفاده کنند و تصویربردار از میان میزهای تماشاگران عبور کند، به نظر میرسد حرکت دوربین روی دست با حالوهوای برنامه همخوانی ندارد.
اجرای علیرضا عصار نیز میتواند بهتر از چیزی باشد که الان است، ولی میشود حدس زد که در قسمتهای بعد کمی بهتر شود. به نظر میرسد او که همکار خوانندهها و مهمانان برنامهاش محسوب میشود، کمی دچار تعارف با آنهاست و در پرسشها، بیشتر با عبارتهای آشنای هنرمندان مثل، درجهیک، درخشان و… به تعریف و تمجید از آنها میپردازد. اگرچه مخاطب از گپوگفت دو همکار انتظار چالش ندارد، اما این میزان از تعارف نیز برای بینندگان «کنسرتینو» دلپذیر نیست.
او البته با سابقه و جایگاهی که در موسیقی پاپ ایران دارد، از درک موسیقی بسیار بالا و تخصصی نسبت به عامه تماشاگران برنامه، برخوردار است و به همین دلیل، میتواند در افزایش سطح سلیقه و حتی دانش عمومی بینندگان این برنامه، مؤثر باشد. این امر البته به وسیله ترانههای فاخر استفادهشده «کنسرتینو» نیز که بیشتر از اشعار فاخر بزرگان ادب فارسی چون حافظ، مولانا و سعدی بود، محقق میشود؛ نکتهای که میتوان از دیگر امتیازات این برنامه دانست.
در زمانه سلبریتیزدگی پلتفرمها، نقطه قوت دیگر «کنسرتینو» آن است که میتواند ستارهمحور نباشد. طبیعی است که در قسمتهای نخست، حضور چهرههایی مانند حامد بهداد، آرمان گرشاسبی و البته خود علیرضا عصار جاذب تماشاگر است، ولی این ظرفیت در «کنسرتینو» وجود دارد که با انتخابهای خوشسلیقه خوانندهها و تعادل میان انواع عامهپسند و سلایق خاصتر موسیقی، بدون حضور ستارهها معنای خودش را داشته باشد و به محلی برای استراحت گوش و ذهن مخاطب به وسیله نتهای موزون موسیقی تبدیل شود.
مصطفی قاسمیان
حوزههای حاکمیتی حامی باشند
محسن خباز/ از تهیهکنندگان «کنسرتینو»
۱.«کنسرتینو» یک اتفاق تازه در حوزه موسیقی است؛ به این دلیل که موسیقی ایران دارای رسانه قدرتمند به قدر کافی نیست و مخاطب از دیدن اجرای زنده موسیقی محروم مانده است. از این رو این امید میرود برنامه بتواند فصل، موج و جریان تازهای را در حوزه موسیقی ایجاد کند. «کنسرتینو» به اعتبار ایدههایی که در کنار یک دیگر قرار گرفتند و گفتگو درباره چیدمان فنی کار انجام دادند، تلاش کرده است تا بتواند ضمن اهتمام به تنوعی که در موسیقی کشور وجود دارد، سلیقه شنیداری مخاطب را نیز بالاتر ببرد.
۲.به عقیده من اساس برنامه «کنسرتینو» دعوت به شنیدن و دیدن درست است. این برنامه دعوت میکند تا مخاطب به همه گونههای موسیقی مانند کلاسیک، پاپ، تلفیقی، نواحی و محلی توجه داشته باشد. یکی از مهمترین مولفههایی برنامه این است که سعی شده ضمن اعتباربخشی به هنرمندان فعال در بازار موسیقی کشور به جوانتر و استعدادهای تازه نیز بها داده شود. منظور کشف استعداد نیست؛ بلکه از گروههایی که در ساحت موسیقی فعالیت میکنند و تولیداتی درجه یک دارند، دعوت شده به روی صحنه «کنسرتینو» بیایند تا همه از این تنوع و تکثر موسیقیایی لذت ببرند.
۳.اصل موضوع در اتاق فکر تولید برنامه که سر سلسه آن علیرضا عصار بود انجام میگرفت. در این اتاق فکر کسانی حضور داشتند که آشنا به موسیقی هستند و سالهای سال در این حوزه فعالیت داشتهاند. چالشهای متعددی هم وجود داشت؛ اما تمام تلاش گروه بر این اساس بوده که بهترینها انتخاب شوند و از آنها دعوت به عمل آید. آنچه ما به عنوان برنامهساز در این زمینه توقع داریم این است که حوزههای حاکمیتی فرهنگی کشور نیز قدری اعتماد کنند تا موسیقی تازهتر و صداهای جدیدتری به مخاطبان برسد و آنها نیز در عرصه موسیقی کشور اثرگذار باشند.
۴.شخصا فکر میکنم نتیجه برنامه موفق بوده است اما باید این موضوع را مردم و مخاطبان بگویند. اما میتوانم بگویم کیفیترین برنامهای را که ممکن است در حوزه موسیقی ساخته شود با اعتماد به نفس کامل تولید کردهایم. طبعا باید کمی بگذرد تا برنامه در بویژه پیگیران موسیقی رسوب کند ؛ سپس با توجه به نظرها و نگاهها پیش برویم و بتوانیم برای تولید فصل بعدی نقاط ضعفی که ممکن است از چشم ما پنهان مانده باشد را برطرف کنیم.
۵.علیرضا عصار بسیار گرم و صمیمی و مسلط به اجراست. به عنوان موزیسینی که هم در بخش نوازندگی و هم خوانندگی جزو ترازهای موسیقی مملکت است این برنامه باید یا با علیرضا عصار ساخته میشد یا اصلا تولید نمیشد. چون قرار بود در یک ساحت گسترده موسیقی کشور کار کنیم و موسیقی پاپ، تلفیقی، ردیف دستگاهی، کلاسیک، نواحی و… مورد توجه قرار گیرد؛ طبیعتا باید چهرهای انتخاب میشد که مورد اعتبار و اعتماد تمام جریانهای موسیقی در کشور باشد. علیرضا عصار به دلیل سالیان دراز فعالیت هم در بخش نوازندگی و هم خوانندگی و مهمتر از همه شخصیت فردیاش انتخاب ناگزیر این برنامه بود که باعث خوشحالی است که اجابت کرد و پذیرفت و خوشبختانه نتیجه بسیار درخشانی هم داشته است.
رضا خسروی
هنوز دیدگاهی منتشر نشده است