هدف برگزاری مناظرات آگاه شدن بیشتر مردم در جهت انتخاب کاندیدای مورد نظر است و اگر قرار باشد مناظرات برای گرم شدن تنوری برگزار شود از قبل مشخص است که هیزم این تنور در جای دیگر آماده شده و در سطح مناظرات سوزانده میشود.
مناظره در ایران سنت کهنی است. بسیاری از عالمان و دانشمندان و ادیبان مناظرات متعددی درباب علم و ادب داشتهاند. برخی از این مناظرات با نگارش رساله و برخی به صورت رو در رو و اغلب در حضور شاهان و وزرا انجام میشد.
این سنت در ایران در روزگار ما کمرنگ شده و جای خود را به سیاست داده است. بسیاری از سیاستمداران با اعلام این نکته که در مناظرات مطالب بسیاری را طرح خواهند کرد، سعی دارند بابی جدید در حوزه سیاست ورزی بگشایند. اما وقتی که به این حضور نگاه میکنیم، میبینیم نه تنها بابی گشوده نشده بلکه درهای بسیاری بسته مانده و آن سیاست ورزی که مخاطبان انتظار دارند به حاشیه کشانده شده است.
در سالهای گذشته مناظرات در سطح انتخابات ریاست جمهوری و بعضا در دانشگاهها با حضور برخی از چهرههای سیاسی انجام میشد و ما شاهد مناظرات جدی میان وزرا و منتقدان و نمایندگان مجلس و برخی از اعضای خبرگان نبودهایم. از این نکته که بگذریم چندی پیش که مناظرات ریاست جمهوری از صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران پخش شد بار دیگر مخاطبان و کارشناسان زبان به نقد شیوه مناظرات گشودند و این مناظرات را جدی ندانستند.
برخی بر این باورند از آنجایی که متولی برگزاری چنین مناظراتی یک سازمان کاملا دولتی است که خود خط مشی تعیین میکند و خود برگزارکننده است و حتی خود را مکلف میداند که از مجریان (کارمند رسمی) ارگان خود بهره ببرد، نمیتوان انتظار مناظرهای جدیتر و منتقدانهتر داشت.
اساسا اینگونه مناظرات کاندیداها را در چارچوب از پیش تعیینشدهای قرار میدهد و اجازه عمل به آنها بسیار کم است.
به نظر می رسد اگر قرار باشد مناظرات در دورههای بعدی ادامه پیدا کند باید رسانههای دیگر نیز اعم از مطبوعات و خبرگزاریها با حضور خبرنگاران مختلف برگزار شود تا سوالات متعددی اعلام گردد تا شاهد چند صدایی بیشتر مناظرات باشیم.
طرح سئوالات کلی که پاسخ به هر کدام از آنها نیازمند ساعتها وقت هست نیز دیگر آسیبی است که اینگونه مناظرات با آن روبهرو میشوند.
اساسا سوالات کلی و بدون مصداق بیرونی و عملی نمیتواند مخاطب را اقناع کند و حتی نیز برخی بر شائبه نمایشی بودن مناظرات بیشتر تمرکز می کنند. همچنین نمی توان از مناظراتی که دو یا چند کاندیدا پرسش و پاسخ جدی با یکدیگر طرح نمیکنند و حتی آنها نیز اسیر پرسش و پاسخ مجریان هستند کاندیداها را به کلیگویی وادار میکند.
در این مجمل کوتاه فقط نقدی بسیار گذرا بر مناظراتی که اخیرا به سبب برگزاری انتخابات ریاست جمهوری برگزار شد تاکید گردید.
باید به خوبی آگاه باشیم که هدف برگزاری مناظرات آگاه شدن بیشتر مردم در جهت انتخاب کاندیدای مورد نظر است والا اگر قرار باشد مناظرات برای گرم شدن تنوری برگزار شود از قبل مشخص است که هیزم این تنور در جای دیگر آماده شده و در سطح مناظرات سوزانده میشود.
منوچهر دینپرست نویسنده و روزنامهنگار
هنوز دیدگاهی منتشر نشده است